Deel 2: De ontleding van de Nederlandse NGO-sector

Dr. Lau Schulpen en Dr. Luuk van Kempen van de Radboud Universiteit hebben in samenwerking met het CBF, Toezichthouder Goede Doelen, de Nederlandse ontwikkelingsorganisaties in kaart gebracht. Drie weken lang lichten we een onderwerp uit door middel van een kennisvraag op onze sociale-mediakanalen en een toelichting op onze website. Vanaf donderdag 19 maart vindt u de gehele publicatie op onze website.

Vandaag geeft het CBF antwoord op de vraag: ‘Wat was één van de eerste Nederlandse NGO’s van na de Tweede Wereldoorlog?’

PAX
De meeste NGO’s zijn na het jaar 1945 opgericht. Een van de eerste Nederlandse NGO’s die opgericht is na de Tweede Wereldoorlog is Pax Christi, in 1948. PAX is een van de NGO’s die gevormd is uit een fusie. In 2006 gingen Pax Christi en het in 1966 opgerichte Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) een samenwerkingsverband aan onder de naam IKV Pax Christi. In 2014 is de naam veranderd naar PAX.  

Oudste NGO
PAX is met haar 72 jaar bij lange na niet de oudste NGO. De oudste NGO in de database van het CBF vierde in 2019 haar 226ste verjaardag. Dat maakt het Zeister Zendingsgenootschap (ZZg) overigens wel een enorme uitzondering. De meeste NGO’s zijn namelijk een stuk jonger. Bijna twee derde van alle bestaande NGO’s is zelfs pas na 1990 opgericht.

De groei van NGO’s
Ook blijkt uit het onderzoek van Schulpen en Kempen dat elk decennium één of meerdere grote NGO’s oplevert. De uitzondering hierop zijn de jaren 2000. Zo zijn er sinds de jaren 2000 relatief veel NGO’s bijgekomen, maar de opbrengsten per organisatie komen vaak niet boven de twee miljoen uit.

Over het algemeen geldt voor de Nederlandse NGO-sector dat (1) jonge NGO’s kleine NGO’s zijn (maar oudere NGO’s niet per se grotere) en (2) opschaling in financiële zin tijd kost, maar dat leeftijd zeker geen garantie is voor groei in inkomen.

Dr. Lau Schulpen en Dr. Luuk van Kempen van de Radboud Universiteit hebben de data van 366 Nederlandse NGO’s verzameld, bestaande uit de CBF-database, aangevuld met informatie van enkele Partos-leden en Nederlandse NGO’s die in het verleden overheidssubsidie hebben ontvangen. Deze database is gebruikt voor een eerste analyse van de Nederlandse NGO-sector op het gebied van internationale samenwerking.